Sandra Scholz
Czy należysz do tych osób, które od dawna chcą się nauczyć języka obcego, ale ciągle odkładają to w czasie? Być może utknęłaś na poziomie wiecznie początkującej lub w ogóle nie wiesz, jak zacząć. Albo od lat bierzesz udział w kursach językowych i nie widzisz u siebie postępów.
Jak zacząć naukę języka
Przedstawię Ci sześć przykazań, których przestrzeganie pomoże Ci się lepiej uczyć języków.
1. Dobrze zaplanuj naukę języka
Już wiesz, że planowanie jest ważne i potrzebne, kiedy chcesz osiągnąć cel. Z językiem obcym jest tak samo. Trzeba jednak planować mądrze i z głową, tak abyś po skończonej nauce wiedziała, czego się nauczyłaś. Jeśli po skończonej nauce poczujesz, że umiesz więcej, nabyłaś nową umiejętność, to znaczy, że zaplanowałaś naukę dobrze. Jeśli nie umiesz określić, co nowego umiesz, najprawdopodobniej z Twoim planem było coś nie tak. Co oznacza złe planowanie? Na przykład to:
- będę się uczyć pół godziny,
- będę powtarzać słówka,
- zrobię kilka ćwiczeń gramatycznych,
- przejrzę notatki.
Zamiast tego zaplanuj opanowanie konkretnej umiejętności, rozłóż ten cel na mniejsze kroki do wykonania i ustal plan działania.
Na przykład Twoim celem na początku nauki może być opowiadanie o sobie, swojej pracy, swoim dniu itp. A jeśli chcesz się nauczyć czegoś trudniejszego, to może to być na przykład umiejętność dyskutowania na temat pandemii. W pierwszym przypadku zacznij pisać tekst o sobie, twórz proste zdania, sprawdzaj brakujące słowa w słowniku, sprawdź odmianę czasownika w pierwszej osobie. Stwórz swój pierwszy prosty tekst. Kolejnego dnia zaplanuj nauczenie się mówienia o sobie na bazie tego, co napisałaś. Powtarzaj zdania wiele razy, aż będziesz je umiała wypowiedzieć płynnie i nie będzie Ci się „łamał język”. Trzeciego dnia napisz tekst jeszcze raz, nie patrząc na poprzedni. Po takiej nauce będziesz umiała opowiedzieć to, co chcesz. Nawet jeśli nie całkowicie poprawnie – nie szkodzi. Dopieszczaniem zajmiesz się kiedy indziej. Jeśli natomiast chcesz umieć dyskutować o czymś konkretnym, obejrzyj nagrania dotyczące tej tematyki, przeczytaj artykuł, posłuchaj argumentów obu stron, przetłumacz sobie zdania, których używają wypowiadający się ludzie. Stwórz własny tekst i naucz się go tak, aby swobodnie mówić. Te zadania możesz rozłożyć na kilka dni w zależności od tego, ile masz czasu i na jakim poziomie zaawansowania jesteś. Wynikiem takiej nauki będzie konkretna umiejętność w Twoim języku obcym. I o taką naukę chodzi.
2. Praktykuj wszystkie umiejętności językowe od samego początku
Większość osób, które zaczynają się uczyć języka obcego, od razu wskakuje do gramatyki i słownictwa. Całe odmiany czasowników, czytanki, listy słówek, przeglądanie karteczek papierowych lub elektronicznych, ćwiczenia z wpisywaniem jednego wyrazu w lukę. Ale mało pisania, mało czytania, mało słuchania i mało mówienia. Nie zaniedbuj tych ostatnich. Postaraj się mówić od początku, nawet sama do siebie. Powtarzaj pierwsze proste zdania raz za razem tak długo, aż będziesz je umiała wymawiać płynnie. Twórz swoje proste teksty i pisz! I nie bój się słuchać. Wiem, że słuchanie czegoś, czego się nie rozumie, może być dla niektórych bardzo niekomfortowe. Ale jeśli nie zaczniesz tego robić od samego początku, to jak masz się nauczyć rozumieć? To się nie wydarzy po godzinie, dwóch czy trzech, ale może po trzystu, u każdego jest inaczej w zależności od tego, w jaki sposób się uczy, jakie ma nastawienie, i również trochę od tego (ale naprawdę trochę), jakie ma predyspozycje.
3. Samodzielna nauka języka poza kursem językowym
Jeśli bierzesz udział w kursie językowym i masz poczucie, że stoisz w miejscu, kurs nie działa, nie widzisz postępów, to weź sprawy w swoje ręce! Zły kurs nie jest usprawiedliwieniem. Poza tym żadna osoba, która zna dobrze język obcy, nie nauczyła się go tak naprawdę na kursie. Kurs pomaga, motywuje, można go dobrze wykorzystać, sprawdzić się, na kursie można zrozumieć pewne niuanse gramatyczne, które Ci umykają, kiedy uczysz się samodzielnie. Ale aby nauczyć się języka, powinnaś zrobić więcej poza kursem. Nie ograniczaj nauki do odrobienia zadania domowego, przeczytania tylko zadanego tekstu, słuchania języka jedynie na lekcyjnych słuchankach. Bądź proaktywna, obcuj z językiem obcym w wolnych chwilach poza kursem, stawiaj sobie swoje małe cele. Jeśli jesteś uczestniczką kursu, to możesz to również wykorzystać do tego, aby sprawdzić teksty, które przygotowujesz w domu. A jeśli na kursie poznajesz nowe zdania, nową gramatykę, to przećwicz to wszystko porządnie w domu, na przykład wymawiaj tak długo, aż będzie płynnie i szybko.
4. Twoje nastawienie, droga do celu i przyjemność
Jeśli o nauce języków obcych myślisz jak o koszmarze i drodze przez mękę, to najprawdopodobniej tak właśnie będziesz ją odczuwać. Sama wiesz, że nie jest to odpowiednie nastawienie. Nie myśl już o szkolnej nauce, o uczeniu się na pamięć i szybkim zapominaniu. W domu możesz się uczyć tak, jak chcesz. Postaraj się, aby połączyć przyjemne z pożytecznym. Twoja droga do celu, czyli do lepszej znajomości języka, powinna być miła i przyjemna, droga do celu jest wprawdzie bardzo długa, ale nie będziesz tego odczuwać, kiedy będziesz szła tą drogą spokojnie i radośnie. Korzystaj z tych materiałów, które sprawiają Ci najwięcej frajdy i najbardziej Cię interesują. Mogą to być ulubione filmy, seriale, książki, cytaty, piosenki, Twoja ulubiona tematyka. Niech to będzie nauka języków w kontekście, ale takim najciekawszym według Ciebie. Możesz też zadbać o to, aby wszystkie materiały do nauki zebrać w pięknym segregatorze, który z przyjemnością będziesz otwierać. O tym, jak zorganizować naukę języka w segregatorze, pisała niedawno Klaudyna.
5. Od czego zacząć naukę języka i gramatyki
Jeśli gramatyka Cię zniechęca, wcale nie musisz się jej uczyć bardzo intensywnie na samym początku. Polecam Ci nie zaczynać od odmiany czasownika przez wszystkie osoby. Jeśli dopiero zaczynasz, powinnaś umieć przede wszystkim mówić o sobie. Dla Ciebie najważniejsza jest tylko pierwsza osoba. Resztę uzupełnisz sobie później, wtedy, kiedy będziesz tego potrzebować. Nie staraj się uczyć po kilka zasad gramatycznych dziennie i to na pamięć, wraz ze wszystkimi wyjątkami. Naucz się jednej głównej zasady i korzystaj z niej w tworzeniu Twoich prostych tekstów. Jeśli będziesz potrzebować kolejnej, ponieważ bez niej nie będziesz mogła napisać tego, co chcesz, sprawdzisz ją. I każdą jedną z tych małych zasad od razu stosuj. Nie pozwalaj, aby te zasady, których jeszcze nie umiesz w pełni stosować, się nawarstwiały. Będzie ich za dużo i nie będziesz w stanie myśleć o nich wszystkich. Dlatego ważne jest, abyś pisała i mówiła, tworzyła swoje teksty o sobie i Twoim życiu oraz o tematach, które Cię interesują, i od razu stosowała wszystko to, co poznajesz.
6. Ucz się od razu
Czyli nie odkładaj nauki języka w nieskończoność. Jeśli będziesz robić absolutne minimum, czyli uczyć się jednego słowa dziennie przez cały rok, to po roku masz do dyspozycji ponad 300 słów! Jeśli dodasz do tego absolutnie podstawową gramatykę, to możesz już komunikować się w tym języku. Jedno słowo dziennie to żadna praca. Ale wynik po roku imponujący. Nie zwracaj uwagi na to, ile ktoś każe Ci się uczyć. Kilka godzin? 15 minut? Po prostu rób tyle, na ile możesz sobie w Twojej sytuacji pozwolić. W przeciwnym razie minie kolejny rok, a Ty nadal będziesz sobie tylko obiecywać, że kiedyś zaczniesz. Dobrze wiesz, że żaden moment nie jest odpowiedni, bo „zawsze coś”. Takie minimum możesz zastosować na każdym poziomie zaawansowania.
Nie ma najlepszej metody nauki języków. Człowiek najlepiej uczy się języka naturalnie i nie są tutaj potrzebne żadne triki. Jeśli chcesz poznać najbardziej naturalne sposoby na naukę języków obcych, możesz przeczytać o nich więcej w mojej książce „Czas na języki”.
